Chinees Nieuwjaar 2025

Het Chinees nieuwjaarsfeest is de belangrijkste Chinese feestperiode. In China wordt het Chinees Nieuwjaar ch’un-chieh genoemd. Dit betekent: Lentefestival of Lentefeest, zoals het feest meestal genoemd wordt. Het woord voor Nieuwjaar is: Xin Nian.

Berekening datum Chinees Nieuwjaar: Het wordt gevierd op de 1e tot en met de 15e dag van de eerste maand van de Chinese (maan) kalender. Het Chinese jaar begint op de tweede nieuwe maan na de zonnewende van 21 december. Dat betekent dat het feest niet plaatsvindt voor 21 januari en niet na 20 februari. De oorsprong van deze maankalender vind je terug ongeveer 2600 jaar voor Christus. Het oude Chinese woord Nian betekent: rijpe granen. Men heeft deze kalender voor de landbouw en de tijd bedacht.

Dit feest wordt gevierd door bijna geheel Azië en overal in de wereld waar grote groepen Chinezen wonen (Chinatowns). De Chinese cultuur heeft met dit feest heeft veel andere volken beïnvloed. Een kwart van de wereldbevolking viert dit feest. In Nederland groeit de laatste jaren de belangstelling voor dit feest. In de grote steden zoals Amsterdam, Den Haag en Rotterdam wordt dit feest uitgebreid gevierd. Je ziet dan optochten met de leeuwen- en drakendans, vuurwerk en andere festiviteiten.

De Chinezen krijgen voor dit feest zeven wettelijke verplichte vrije dagen. In de praktijk nemen veel mensen enkele dagen ervoor en erna ook nog dagen vrij. Het vergt immers veel voorbereiding om het feest tot een succes te maken.

Legende

Nian (Nyehn) is een mensen etend dier uit het oude China. Nian had het lichaam van een stier en de kop van een leeuw. Hij woonde in de bergen en leefde van de jacht. Als er tegen het einde van de winter geen eten meer was, ging Nian naar de dorpen om een menselijke prooi te vangen. Nian probeerde bij de huizen van mensen binnen te dringen om zo aan eten te komen. De Chinezen kwamen erachter dat Nian gevoelig was voor lawaai, de kleur rood en voor vuur. Met explosies van vuurwerk en de rode kleur zoveel mogelijk in huis te gebruiken, werd geprobeerd Nian te verjagen. Zo is de traditie van harde knallen en rood vuurwerk ontstaan.

Voordat het feest begint wordt er nieuwe (rode) feestkleding gekocht en naar de kapper gegaan. Het huis wordt grondig schoongemaakt, oude meubels worden vervangen. Schulden worden afbetaald. De voorraadkasten worden goed gevuld, zodat men klaar is voor het feest.

Op oudejaarsavond komen kinderen naar hun ouders toe en men eet gezellig samen. Men praat over allerlei gebeurtenissen en doet spelletjes.

Het Chinees Nieuwjaar is een echt traditioneel familiefeest. Alle familieleden komen naar het huis van het oudste familielid om het te vieren. Het wordt ook wel gevierd met vrienden en kennissen. Ook vieren ze het in het geboortedorp van iemands (groot) vader. Het is dan een drukte van belang op de wegen. De gesprekken gaan vaak over de successen die zijn behaald en men vraagt wanneer er nieuw nageslacht komt. Op de feestdag maken de Chinezen een groot familiemaal klaar. Er is allerlei speciaal Nieuwjaarsvoedsel, zoals gekonfijte waspompoen, labaknoflook en gestoomde cake. Men gelooft dat het eten van vis geluk en welvaart brengt. Het bord mag niet helemaal leeggegeten worden. Ander gelukbrengend eten is: bepaalde delen van het varken, bosui, wortels, Chinese kool, lange noedels, mandarijnen, loempia’s en dumplings. Het voedsel dat men maakt is afhankelijk van de regio waar men woont. De chinezen gaan ook naar restaurants om de speciale feestgerechten te proeven.

Nieuwjaarsprogramma

De Chinese staatstelevisie zendt een speciaal nieuwjaarsprogramma uit met zang, dans, circusnummers en cabaret. Op straat en in parken worden er draken- en leeuwendansen georganiseerd. Verder zie je in het rood geklede mensen met maskers en verklede steltlopers. Dit alles wordt met een reden gedaan. De drakendans drijft de kwade geesten weg, net zoals de vuurwerkknallen dat doen. De leeuwendans zorgt voor geluk in het komende jaar. De leeuwendans is een deel van de religie. Vroeger werd de leeuwendans alleen voor de keizer opgevoerd, daarna ook voor het leger en nog later voor het gewone volk. De leeuwendans zie je bij alle Chinese feesten terug. De drakendans is een volksdans. Meerdere mensen vormen samen een lange Chinese draak, gemaakt van hout, stof en papier.

Cadeaus

De Chinezen geven elkaar cadeaus. Het cadeaupapier moet rood zijn. Het vuurwerk dat wordt afgestoken heeft een rode verpakking. Het moet ook beslist vuurwerk met harde knallen zijn. Er worden veel versieringen overal aangebracht. Zo wordt er een nieuwe afbeelding van de keukengod opgehangen. Er worden nieuwjaarstekeningen, Chinese rijmpjes, papierknipsels en rode lampionnen opgehangen. Men koopt nieuwjaarsbloemen. Men wast zich met gekookt water en pomelobladeren. De Chinezen branden wierook voor hun voorouders, voor de boeddha’s, bodhissattva’s en goden. Ze gaan dan naar de tempels om voorouders en goden te vereren. De Chinezen voeren ook allerlei rituelen uit. Sommige zaken mag men beslist niet doen op bepaalde dagen, andere zaken juist weer wel. Op de deuren van de huizen worden Chinese tekens (geluksletters) geschilderd. In het jaar van de rat bijvoorbeeld zie je grote ratten op de pleinen en langs de straten afbeeldingen van ratten op muren geplakt. Ook in supermarkten zie je overal afbeeldingen van de rat. De rat wordt afgebeeld op de kleding.

Lantaarnfeest

Het Lantaarnfeest kondigt het einde van het nieuwjaarsfeest aan. Je ziet dan overal rode lantaarns voor de deuren hangen. De getrouwde en werkende familieleden geven een rode envelop met geld aan de kinderen en de ouderen.

Wil je tijdens het Chinees Nieuwjaar China bezoeken? Dan is het handig om te weten dat veel winkels en bezienswaardigheden gesloten zijn in deze periode. Treinen en vliegtuigen zitten overvol. Op tijd je vlucht boeken is een must. Je kunt wel rechtstreeks naar een grote stad reizen, omdat veel Chinezen naar de dorpen zijn gegaan. Zo kun je toch meegenieten van dit grote feest nieuwjaarsfeest.