Moederdag 2024

Het vereren van moeders is een traditie die een lange geschiedenis kent op verschillende vlakken. Dit gaat veel verder terug dan de moderne Moederdag die we tegenwoordig kennen. De katholieke kerk kent bijvoorbeeld een lange traditie van de verering van Maria, de moeder van Jezus. Ook de oude Grieken vereerden graag hun goden met bijzondere ceremonies en de Romeinen hadden voor de moederverering de eerste dag van maart uitgekozen.

De moeder der goden

In het oude Griekenland lag de nadruk op Rhea, de moeder der goden. Uit een druppel bloed van deze godin zou zelfs de amandelboom zijn ontstaan. Het hart van de fraaie bloemen van de amandelbloesem staat dan ook symbool voor deze druppel bloed. Voor Rhea werden formele ceremonies gehouden en deze zouden later overgewaaid zijn naar de Romeinen.

De Romeinse moeders

De Romeinen kozen voor de moederverering op de eerste dag in maart omdat deze dag gelinkt was aan de god Juno. Zij was de echtgenote van de oppergod Jupiter. Die eerste dag in maart leek al een beetje op onze Moederdag want de moeders kregen dan allemaal een klein cadeautje in dit geval van hun echtgenoten. De mannen baden die dag ook voor de gezondheid van hun vrouwen.

Mothering Day

In het Verenigd Koninkrijk werd de vierde zondag in de vastentijd, wat de aanloop naar Pasen was een speciale dag voor de moeders. Deze ‘Mothering Sunday’ was een christelijke feestdag die de basis was voor de huidige variant van de Britse moederdag. In 1644 werd de Britse Moederdag voor het eerst gevierd zonder een religieuze betekenis.

De basis voor onze Moederdag

Ook in de Verenigde Staten ligt een belangrijke grondslag voor de Moederdag zoals wij die nu kennen. De weg hiernaartoe werd misschien al een beetje geplaveid door de Amerikaanse Julia Ward How in 1870. Zij startte een flinke campagne voor een speciale dag voor vrouwen. Het begon echt serieuze vormen aan te nemen met Anna Jarvis die in 1914 met Moederdag begon. Het was uit pure bewondering voor haar eigen moeder en de belangrijke rol die moeders in de maatschappij hadden. Haar moeder overleed op een zondag in mei en dat was voor haar de aanleiding om van deze dag een ‘General Memorial Day of All Mothers’ te maken. In 1914 werd deze dag door de Amerikaanse president Woodrow Wilson geaccepteerd en deze tweede zondag in mei werd in heel Amerika een officiële feestdag. Alle moeders kregen op deze dag een bosje anjers cadeau. Het was tevens het begin van de Moederdag zoals wij die vandaag de dag kennen.

Op welke dag valt Moederdag

Toch viert niet ieder land Moederdag op dezelfde dag. In Nederland is sinds 1925 ook de tweede zondag in mei de dag van de Moederdag. In België kende ze al iets langer ‘Moederkesdag’. In Noorwegen vieren ze deze dag op de tweede zondag in februari en in Polen op 26 mei. In veel landen in het Midden-Oosten vieren ze Moederdag op de 21ste maart wat tevens de eerste dag van de lente is. In Indonesië wordt het zelfs op 22 december gevierd. In veel landen worden moeders op andere dagen geëerd, hoewel deze dagen toch meestal wel in het voorjaar vallen.

De commerciële inslag van Moederdag

De Koninklijke Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde zag in de Moederdag wel een mooi moment om meer bloemen over de toonbank te laten gaan. Het werd dan ook al snel een traditie om de moeders met Moederdag een bosje bloemen te geven. Ook in Amerika nam de commercie de overhand op deze dagen. De oprichtster van de Moederdag Anna Jarvis nam deze vercommercialisering niet in dank af, ze klaagde zelfs bepaalde branches en handelaren aan. Ze verloor alle rechtszaken en stierf in 1948 in het armenhuis.
In de zestiger jaren werd het geven van huishoudelijke apparaten populair. Moeders kregen bijvoorbeeld mixers of strijkijzers als Moederdagcadeau. In diezelfde jaren zestig ontstond ook de Vaderdag op de derde zondag van juni. Dit soort dagen werden door de winkeliers omarmd, het was een manier om extra inkomsten te genereren.

Wat doen kinderen met Moederdag

Vandaag de dag is Moederdag nog steeds omhuld met een commerciële inslag. Rond deze periode staan alle aanbiedingsfolders vol met ideeën voor Moederdag. Van parfum tot dure sieraden of andere opties. Toch is het niet alleen maar het geven van kostbare cadeaus op deze dag. De kinderen knutselen vaak op school een cadeau voor Moederdag waar dan een lief gedichtje bij wordt gemaakt om te laten zien hoeveel ze van hun moeder houden. Ook mag mamma meestal uitslapen op deze tweede zondag in mei en krijgt ze een ontbijt op bed. Bij kleine kinderen helpen de vaders hier vaak aan mee. Moederdag is ook een dag dat de moeders meestal van hun dagelijkse taken ontheven worden.

Amerika en Australië

Ook in de Verenigde Staten wordt Moederdag nog steeds gevierd, het is een van de drukste dagen als het gaat om het telefoonverkeer. Kinderen die niet in de buurt wonen bellen op dit soort dagen altijd steevast met hun moeder. Veel kinderen dragen op deze dag nog steeds die anjer om hun moeder te eren. Deze anjers waren ooit het eerste moederdaggeschenk. Ze dragen een rode anjer als moeders nog leeft en een witte anjer voor een moeder die inmiddels overleden is. Ook in Australië heeft men deze traditie met de anjers en ook het ontbijt op bed. In Australië worden ook oma’s en andere vrouwen die misschien geen moeder zijn maar zich wel als een moeder gedragen in het zonnetje gezet.

Frankrijk en Engeland

In Frankrijk vieren ze Moederdag op de laatste zondag van mei, meestal met een uitgebreid familiediner. De moeders krijgen meestal ook een taart/cake in de vorm van een boeket met bloemen. Ook in Engeland behoort de cake tot de traditie, namelijk de zogenaamde Mothering Cake. Dit is een amandelcake.

India

Ook in India is Moederdag een dag die steeds meer in opkomst is. Het wordt ook gevierd op de tweede zondag in mei. De liefde voor moeders is in India sowieso diepgeworteld in de cultuur. ‘Matru devo bhava’, wat als het ware staat voor: ‘Eer je moeder als ware ze God’ staat beschreven in de geschriften die de basis zijn voor het hindoeïsme.

Mexico

In Mexico wordt Moederdag ieder jaar op dezelfde dag gevoerd, namelijk op 10 mei. De kinderen gaan al naar hun moeder op de avond voorafgaand aan deze dag en vaak gaan ze dan naar een speciale mis die door de kerken worden georganiseerd. In de ochtend van 10 mei eten ze met de familie een speciale maaltijd.

Panama

Hier wordt Moederdag op 8 december gevierd, een dag met een religieus tintje. Het is op deze dag namelijk ook de dag van de onbevlekte gevangenis en daarom worden er op deze dag niet alleen de moeders geëerd maar ook de Moeder aller Moeders, namelijk Maria.

Peru

Als we spreken over een commerciële inslag bij Moederdag is dat in Peru duidelijk te zien. Hier is Moederdag misschien wel een van de belangrijkste dagen van het jaar. Net zoals met kerst promoten de warenhuizen hun producten voor Moederdag tot aan witgoed en tv’s toe. Op de dag zelf is er een run op de uitverkoop producten en staat er vaak een grote rij van moeders die hun cadeau willen ruilen.

Een leuke dag voor moeders

Zo heeft ieder land zijn eigen tradities om de moeders te vereren. Deze verering stamt al uit de Oudheid. Godinnen zoals Isis, Rhea en Cybele werden destijds al met rituelen vereerd. Tegenwoordig is er misschien een commercieel sausje over Moederdag gegooid, maar je bent niet verplicht om hieraan mee te doen. Zelfs zonder cadeautjes, maar met wat persoonlijke aandacht kun je er een fijne en leuke dag voor moeders van maken.