Pasen 2025

Pasen is eigenlijk in het liturgische jaar het belangrijkste feest van het christendom. Pasen duurt altijd twee dagen, namelijk een zondag en een maandag. Dit noemen ze dan 1e en 2e paasdag of paaszondag en paasmaandag. Met de Pasen wordt gevierd dat Jezus is herrezen uit de dood, op de derde dag na zijn kruisiging.

Pasen voor het Christendom

In het Christendom viert men deze wederopstanding van Jezus Christus uit de dood. Op de Goede Vrijdag werd hij gekruisigd wat op zich niet eens een opvallende gebeurtenis was omdat er in de deze tijd door de Romeinen veel meer mensen werden gekruisigd. Het verschil met Jezus Christus is dat hij voorafgaand aan zijn dood over zijn dood spreekt en aangeeft hier zelf voor te kiezen. Hij wilde sterven om de gebrokenheid en de zonde van de wereld te dragen. Zijn dood moest meer dan een terechtstelling zijn om de relatie tussen God en de mens te herstellen. Met zijn opstandig liet hij zijn overwinning op de dood zien. Het liet zien dat de dood niet het einde is en hiermee opende hij ook de weg naar het leven na de dood. Hij liet zien dat God een nieuwe toekomst kan geven en vergevingsgezind is. Want ondanks dat Jezus werd gestraft, werd hij ook weer tot leven gewekt.

De Goede Week

In de week voor de Pasen zijn er al een aantal gebeurtenissen die van deze week een bijzondere week hebben gemaakt. Ze noemen deze week dan ook de Goede Week. Het begint al op de zondag voor Pasen, deze dag staat bekend als Palmzondag. Op deze zondag is de herdenking van de intocht van Jezus Christus in Jeruzalem. Tijdens deze intocht legden mensen jonge takken van de bomen op de weg. Hier komt het woord ‘palm’ vandaan en de naam Palmpasen. De maandag is de Heilige Maandag waar Jezus in een tempel de kooplieden eruit jaagt. De Hoge Raad wilde hem hiervoor doden maar vreesde een opstand omdat het volk het woord van Jezus graag hoorde. Op de Heilige Dinsdag werden de godsdienstleraars en Farizeeërs door Jezus aangepakt en op de Heilige Woensdag besloot Judas Jezus te verraden en de priesters en de tempelwachters te helpen om Jezus gevangen te nemen.

Witte Donderdag en Goede Vrijdag

Op Witte Donderdag werd Jezus opgepakt omdat hij zou spotten met God. Op Goede Vrijdag werd hij veroordeeld tot de dood door de Romeinse stadhouder Pontius Pilatus en wordt hij in de ochtend opgehangen aan het kruis. Nog voor zonsondergang wordt hij begraven in een tijdelijk rotsgraf. De zaterdag voor Pasen heet de Stille Zaterdag. Het is de dag dat het dode lichaam van Jezus Christus in het graf lag. Kerkklokken mogen op deze dag ook niet luiden. Volgens de Bijbel is zijn ziel in het paradijs maar volgens de Katholieke Kerk is Jezus Christus neergedaald in de hel.

Paaszondag

Op deze zondag gingen de vrouwen naar het graf om het dode lichaam van Jezus te verzorgen om naar zijn definitieve graf te gaan. Ze treffen geen dood lichaam aan maar alleen engelen die vertellen dat Jezus is opgestaan. Niemand gelooft de vrouwen. De verschijning van Jezus laat zich zien aan twee volgelingen en later tussen de discipelen. Hij geeft ze de volgende opdracht: “Zoals de Vader Mij heeft uitgezonden, zo zend Ik jullie uit.”

Paasmaandag

Deze tweede paasdag wordt gevierd in veel landen, dit zijn voornamelijk christelijke landen. De dag zelf heeft eigenlijk niet echt een religieuze betekenis.

Het offerfeest

In het christendom wordt Jezus gezien als de zoon van God. Hiermee bedoelen ze dat Jezus de Heilige Geest van God had en voor wie God een vader is. Jezus wilde ook dat ieder mens God als een vader kon ervaren en daarom bracht hij een offer. Hij liet zien dat je niet hoeft te vrezen voor de dood als je een binding met God hebt. Abraham moest in eerste instantie zijn zoon offeren wat uiteindelijk toch veranderde in een lam en Jezus offerde zijn lichaam voor iedereen. Daarom vieren alle christenen het Paasfeest.

Pesach

Jezus was een Jood en Joden vieren Pesach wat ook wel Pascha genoemd worden. Dit is het Joodse paasfeest. Hiermee wordt de uittocht uit Egypte van het Joodse volk herdacht. Het is een feest wat zeven dagen duurt en op de avond voor aanvang van de Pesach (Sederavond) wordt in het gezin het verhaal verteld over deze uittocht. Daarbij worden er speciale dingen gegeten die herinneren aan de barre tijd, zoals ongedesemd brood en de bittere mierikswortel.

Pasen als ‘combinatiefeest’

De Germaanse volkeren die voor de kerk eigenlijk heidenen waren, vierden rond deze tijd hun ‘voorjaarsfeest’ ter ere van de godin van de lente, genaamd Ostara. Toen een deel van deze Germaanse volkeren zich bekeerden tot christen werden bepaalde elementen uit dit feest gekoppeld aan Pasen. Zo konden ze zowel de verrijzing van Jezus vieren en ook het voorjaarsfeest. In veel Germaanse landen en ook in Nederland zijn er nog steeds veel elementen van het Ostara feest te vinden tijdens de paasdagen, zoals de paaseieren en de paashaas. Ostara staat voor een nieuwe dag, een nieuw leven en de vruchtbaarheid. Met dit feest moest de winter weggejaagd worden en de natuur en de zon (het licht) weer opnieuw tot leven te laten komen.

De Paaskaars

In de kerk wordt er tijdens de Paasnacht een Paaskaars ontstoken. Deze Paaskaars staat symbool voor het licht en ook voor het nieuwe leven van Jezus. De traditionele kleuren zijn geel met wit. Het geel staat ook voor nieuw leven.

Wanneer wordt Pasen gevierd

De datums waarop Pasen wordt gevierd kunnen verschillen maar Pasen wordt altijd gevierd tussen 22 maart en 25 april. Paaszondag is de eerste zondag na de eerste volle lente maan. Mocht deze eerste volle maan zelf op een zondag vallen, dan is het op de eerste zondag daarop Eerste Paasdag. De periode die vooraf gaat aan het paasfeest wordt de Vastentijd genoemd. Dat zijn de 40 dagen die beginnen na het Carnavalsfeest. Met Pasen eindigt de vastenperiode.

De passiespelen

Tijdens de Pasen worden er over de hele wereld passiespelen gespeeld. Hiermee wordt het lijden van Christus nagespeeld en de kruisiging is hier het hoogtepunt. Soms doen hele dorpen aan deze passiespelen mee. De bekendste is misschien wel die gehouden wordt in Oberammergau in het Duitse Beieren. Al vanaf 1634 wordt dit passiespel hier gespeeld, in eerst instantie met de hoop dat zij God hiermee gunstig konden stemmen en dat hierdoor de pest verdreven werd die in heel Europa veel slachtoffers maakte.

De Passion

In Nederland wordt de laatste jaren het lijdensverhaal groots uitgevoerd tijdens de Passion. Bekende Nederlanders nemen deel aan het verhaal over het lijden van Christus. Het wordt uitgezonden op Witte Donderdag.

Betekenissen en mythes

Het woord ‘Pasen’ is ontstaan uit het Griekse woord Pascha en de Hebreeuwse woorden Pesah en Pesach. Pesach betekent eigenlijk ‘overslaan’ en dit heeft te maken met de plaag van God om de eerstgeborene van de Egyptische families te doden en dit bij de eerstgeboren van de joodse families over te slaan.
De eieren staan eigenlijk symbool voor nieuw leven. Bij het feest van Ostara werden er eieren geofferd. Dat was soms best zwaar want na de strenge wintermaanden had iedereen honger en in de wintermaanden legden de kippen vaak geen eieren. De eerste eieren werden dan toch voor een deel geofferd. Ook gaven de boeren vaak hun mooiste exemplaren aan de pastoor. Toen werden de eieren soms al gekleurd. Ook werden de eieren soms in de grond van de akkers begraven om de grond extra vruchtbaar te maken.
De paashaas is ontstaan uit een mythe. De godin Ostara werd om hulp gevraagd voor een gewond vogeltje en de godin veranderde het vogeltje in een haas. Het kleine meisje wat het vogeltje had gevonden en de hulp van de godin had ingeroepen werd verteld dat de haas jaarlijks terug zou komen om gekleurde eieren ergens neer te leggen. Een andere mythe is het verhaal dat Ostara een kip die alsmaar haar eieren verborg in een haas veranderde.

Paasvuren

Vroeger probeerde men de winter te verjagen met vuur. Daarbij staat vuur al eeuwenlang symbool voor reiniging en vruchtbaarheid. De heidenen staken op de heuveltoppen de vuren aan. Voor de Rooms-Katholieke kerk heeft het vuur ook een speciale betekenis, het staat symbool voor het licht van God.