Inhoudsopgave
Keti Koti datums
Keti Koti
Keti Koti is een jaarlijks terugkerend feest. Elk jaar op de eerste juli, wordt de herdenking van de afschaffing van de slavernij gevierd. Dit van oorsprong Surinaamse feest wordt nu ook op grote schaal in Nederland gevierd. De naam Keti Koti stamt uit de Surinaamse taal “Sranantongo” en betekent “Ketenen Gebroken”.
Slavernij gaat ver in de tijd terug. Vikingen, Egyptenaren, Afrikanen en ook wij, de Nederlanders, vonden slavernij kennelijk een normaal verschijnsel. Pas de laatste 200 jaar wordt hier duidelijk anders over gedacht. Toch komt slavernij nog steeds voor, al is het in een andere vorm. Economische uitbuiting en als “dwangarbeid”onder het strafrecht, wordt slavernij nog regelmatig gezien. Dat is natuurlijk een geheel ander soort slavernij, dan die in het verleden.
In Suriname maar ook in Nederland vieren de mensen Keti Koti. Een echte feestdag waarop de slavernij centraal staat en er een echte bevrijdingsdag wordt gevierd. In Suriname heet de Keti Koti feestdag officieel “Dag der Vrijheden”. In 1863 op 1 juli werd de slavernij afgeschaft en kwamen 45.000 mensen vrij. Van oorsprong waren dit Afrikanen waarbij de ketenen werden gebroken.
Onbekend feest
Voor veel Nederlanders is Keti Koti nog een onbekend feest. Voor het slavernijverleden was weinig aandacht . Op school, tijdens de geschiedenislessen, leerden men eigenlijk weinig over deze periode. Nederland heeft echter een actieve rol gespeeld en nu, 2021 wordt er steeds meer bekend over de slavernijtijd.
Het onderwerp slavernij is niet langer een taboe en de aandacht voor dit onderwerp is zichtbaar toegenomen. Op school moet geleerd worden dat de Europeanen, dus ook de Nederlanders, een actieve rol hebben gespeeld tijdens het slavernijverleden.
Het Rijksmuseum heeft jarenlang een expositie gehad, waar de slavernij van alle kanten werd belicht. Ook de discussie over de omstreden koloniale afbeeldingen op de Gouden Koets kwamen aan bod. De koets staat nu tentoongesteld en het is nog even de vraag of deze in de toekomst nog gebruikt gaat worden.
Nationale herdenkingsdag?
Keti Koti is een dag waarbij de afschaffing van de slavernij wordt herdacht. Eigenlijk net zo belangrijk als de 4e en 5e mei. Vrijheid is iets waar je bij stil moet staan en moet koesteren en dat het nooit meer mag gebeuren.
Excuses
Er is nooit voor het slavernijverleden officieel excuses door het kabinet aangeboden. Wel heeft Lodewijk Asscher diepe spijt en berouw betuigd. Dit deed hij tijdens de herdenking van 2013, toen de slavernijafschaffing 150 jaar een feit was.
Verandering
De vier grote steden in ons land, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag, pleitten er voor om Keti Koti tot een nationale herdenkingsdag te maken. Dit initiatief ontstond in Amsterdam tijdens een vergadering van de gemeenteraad. De burgemeesters en wethouders van deze grote steden onderschrijven het belang van herdenken, rouwen en vieren. Net zoals op 4 en 5 mei. Dit zou zijn in het belang van alle Nederlanders.
Omdat het Keti Koti feest nu ook in Nederland wordt gevierd en herdacht, is het voor de Afrikaanse, Surinaamse en Antilliaanse Gemeenschap een erkenning voor het verleden. Uiteindelijk werden slachtoffers winnaars!
Hoe wordt Keti Koti gevierd?
Sinds 2002 wordt dit feest in een aantal steden in Nederland gevierd. De nationale herdenking vindt echter altijd plaats in Amsterdam. In het Oosterpark staat het Nationaalmonument slavernijverleden en daar wordt de centrale herdenking gehouden. Er worden toespraken gehouden door de burgemeester en de minister van Binnenlandse zaken. Het jaar 2020 en 2021 was deze herdenking alleen toegankelijk voor genodigden vanwege de pandemie Corona. Ook is er een minuut stilte en vinden er kransleggingen plaats. De voorzitter van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis(NiNsee), Linda Nooitmeer, is ook aanwezig om haar bijdrage te leveren. Het traditionele Keti Koti festival ging in 2020 en 2021 niet door, ook vanwege corona. In 2019 was dit feest echter een geweldige samenkomst!
De optocht
Zoals elk jaar vond ook op 1 juli 2019 weer een geweldige optocht plaats. De ‘Big Spikri’ was tijdens de feestelijke parade in Suriname een hoogtepunt tijdens de Keti Koti. Big spikri betekent ‘grote spiegel’. In Paramaribo lopen de mensen in de meest kleurrijke kleding langs de winkelruiten waar ze zichzelf in kunnen bewonderen. De etalageruiten hebben een spiegelend effect.
Deze traditie vindt ook plaats in Amsterdam. Grote groepen mensen hebben zich uitgedost in de authentieke, culturele klederdracht en flaneren in optocht door de stad. Deze Keti Koti optocht is sinds 2009 onderdeel van deze dag van de bevrijding.
1975
De eerste herdenking en viering van Keti Koti vond plaats in 1975. In Amsterdam werd dit met een groot Surinaams voetbaltoernooi gevierd. Men noemde dit het Kakufestival. Sinds 1975 is Keti Koti alleen maar gegroeid en wordt door vele Surinamers, Antillianen en Afrikanen bezocht en gevierd. Ook steden als Rotterdam, Den-Haag en Utrecht heeft een zinderend Keti Koti optocht en festival.
Traditionele kledij
Veel vrouwen dragen tijdens de viering van Keti Koti een hoofddoek. De Kotomisi en Angisa drukt de geschiedenis uit. Kotomisi is een ingewikkelde klederdracht. Kotomisi betekent dat een vrouw (misi) een rok (koto) draagt. De hoofddoek heet angisa. De hoofddoek wordt op een bepaalde manier gevouwen en laat een boodschap zien. Geheime boodschappen werden tijdens de slavernij via de vouwen van een hoofddoek doorgegeven aan mede lotgenoten.
Wat eet men met Keti Koti ?
Eén van de gerechten die men graag eet tijdens deze feestdag is “Heri Heri” , letterlijk betekent dit helen. De Surinaamse eetcultuur is gevormd door onder andere de Afro-Amerikaanse, Javaanse, Chinese, Hindoestaanse en zelfs Joodse en Europese invloeden. Suriname is een zeer complexe samenleving, zeker wat eten betreft.
De Heri Heri wordt alleen tijdens speciale gelegenheden gegeten. Goede vrijdag is ook zo’n dag dat het op tafel komt bij de Surinamer. Keti Koti is een zeer speciale dag, dus een lekker Heri Heri maaltijd is zeker op zijn plaats. Er worden o.a. bakbananen, zoete aardappel, cassave en kabeljauw in dit gerecht gebruikt. Wil je ook eens een echte Surinaamse maaltijd maken klik dan op de volgende link; https://www.francescakookt.nl/ons-eten-2-surinaams-creoolse-heri-heri/
Amsterdam
Amsterdam is echt de bakermat van de eerste Keti Koti feesten. Dit festijn is nu uitgegroeid tot één van de leukste festivals van deze stad. Honderden kramen met allerlei hapjes en leuke spulletjes en niet te vergeten de kleurrijke kleding die je overal in de stad tegenkomt. Bekende Surinaamse Nederlanders zingen of doen een speech. De stad zindert en iedereen heeft plezier. Geweldige manier om met je kinderen te gaan bekijken en te leren over het slavernijverleden.