Pinkpop. Dit oudste en waarschijnlijk bekendste popfestival van Nederlandse bodem is niet meer weg te denken uit de hedendaagse festivalscene. Het werd voor het eerst in het Sportpark van Geleen gehouden, op 18 mei 1970: Pinkstermaandag. Vandaar de gekozen naam, als voor de hand liggende combinatie van Pink(steren) en Pop(muziek): Pinkpop. Daarnaast staat ‘pink’ tevens voor de kleur roze, die als iconische kleur voor Pinkpop ook in het logo tot uiting komt. Nog altijd is het Pinksterweekend het favoriete tijdstip om het festival te organiseren. Alleen de locatie van dit driedaagse evenement, dat momenteel gemiddeld meer dan 70.000 bezoekers per dag trekt, is veranderd. Het vindt inmiddels al jaren plaats op het 27 hectare grote evenemententerrein in Landgraaf. Drie grote campings rondom het festivalterrein bieden plaats aan ca. 30.000 kampeerders, die het feest tot het laatste optreden willen meemaken.
Pinkpop, een begrip voor festivalfans
De naam Pinkpop staat voor een groots evenement met diverse muzikale optredens. Vooral muziekliefhebbers, die fan zijn van de vele bands en artiesten die er optreden, vallen onder de doelgroep van deze legendarische happening. Die enorme populariteit zit hem, naast een breed scala aan geweldige muziek, vooral in de unieke sfeer op dit festival. Want het Pinksterweekend valt vaak samen met mooi weer en iedereen is uitgelaten en vrolijk. Daarnaast is er drank en eten in overvloed en de fantastische tijd die je dit weekend met vrienden beleeft, is onbetaalbaar.
De Popmuziek van de jaren 70
In die tijd kent de popmuziek in Nederland verschillende stromingen, van de zogenaamde Hitparadepop tot soul, folk, underground, palingpop en albumrock. Bekende bands zijn o.a Cuby & The Blizzards, The Swinging Soulmachine, Brainbox, CCC Inc, Ron Hoekes Rhythm & Blues Group. Ook rockgroepen als Supersister, Alquin, Kayak en Solution voeren de hitlijsten aan. Shocking Blue weet in 1970 zelfs door te dringen tot de hoogste score in de Amerikaanse hitparade. Ook andere Nederlandse bands als Golden Earring, Ekseption, George Baker Selection, Tee-Set en Earth & Fire scoren hits in het buitenland. De Palingpopsound van bands als BZN of The Cats is vooral in Nederland populair.
Een stukje historie
Aanvankelijk was Pinkpop een eendaags festival in 1969 op de Gulpenerberg in Geleen. Daarbij was de naam Pinknick een verwijzing naar het gevierde programma Piknik van de VPRO uit de jaren ’70. Dit live uitgezonden programma vertolkte een soort Woodstock, waar de hippe Limburgse scene van smulde. Bijna 10.000 mensen worden dan ook getriggerd door het evenement, met de slogan ‘for love and peace’. Samen met grote namen als George Baker en de Golden Earring lokken ze een grote schare fans naar Pinkpop, van popliefhebbers tot ouderen met hun kleinkinderen. Het blijkt een groot succes. Het evenement dat het jaar daarop, in 1970, georganiseerd wordt, is direct een stuk professioneler van opzet. Daardoor groeit het festival razendsnel uit tot een driedaagse happening, waarmee een nieuw fenomeen ontstaat: Pinkpop. Een nieuwe traditie is geboren.
Pinkpop blijft groeien
Het eerste festival had een budget van nauwelijks 10.000 gulden, (iets meer dan € 4.500,=). De prijs voor een ticket bedroeg 2,50 gulden, terwijl het programma voornamelijk lokale en nationale popgroepen bood, met Golden Earring als topattractie. Om de vele bezoekers uit alle windstreken te herbergen, werden er sleep-ins opgezet, maar al in 1976 ontstond de eerste festivalcamping. Door complicaties met vergunningen besloot Pinkpop echter in 1988 naar de voormalige renbaan van Landgraaf te verkassen. Dat bleek een gouden greep, want het festival groeide steeds verder uit, zowel qua muziekaanbod als qua bezoekersaantallen. In 1990 werd Pinkpop als oudste, jaarlijks terugkerend openluchtfestival van Nederland zelfs opgenomen in het Guinness Book of Records.
Samenwerking met Mojo Concerts
Rond 1982 kreeg Pinkpop veel concurrentie te verduren van diverse stadionconcerten, waardoor magere jaren volgden, met 1985 als dieptepunt. Een faillissement dreigde, maar de organisatie wist het te redden door in 1986 een samenwerking aan te gaan met Mojo Concerts, marktleider in Nederland op concertgebied. Tot 1993 stonden er op pinkstermaandag hooguit 10 speciale acts op het programma, terwijl de festivalcampings vooraf al warmdraaiden met andere attracties zoals Rocking Kolonia. In 1994 ondergaat het festival een ware metamorfose voor zijn 25-jarige jubileum. Met ruim 70.000 bezoekers, waaronder 25.000 kampeerders, was het festival een ongekend succes!
Pinkpop in de 21e eeuw
Het aantal bezoekers én kampeerders groeide gestaag, hoewel er in de beginjaren van de 21e eeuw sprake was van een dalende belangstelling. Het festival in 2005 vormde een nieuwe domper, toen de matige programmering slechts 20.000 liefhebbers trok. Maar in 2006 kroop Pinkpop weer uit het dal en met ruim 68.000 bezoekers was het dat jaar én de daaropvolgende jaren volledig uitverkocht. In 2009 weet de organisatie Bruce Springsteen & The E-Street Band binnen te halen op zijn 40ste jubileumeditie. Destijds een unicum op een Europees evenement! De populariteit van het festival blijft groeien, en in 2019 wordt het gouden jubileum gevierd, samen met ruim 80.000 bezoekers. Ppubliekstrekkers Fleetwood Mac, Mumford and Sons en The Cure geven het evenement internationale allure, terwijl Armin van Buuren acte de préséance geeft als internationaal bekende DJ. In 2020 brak de uitbraak van Covid-19 echter de jarenlange traditie van Pinkpop. Dankzij de wereldwijde pandemie kon de 51e editie geen doorgang vinden.
Mr. Pinkpop
Mr. Pinkpop, oftewel Jan Smeets, is als directeur en een van de oprichters onlosmakelijk verbonden aan het popfestival. Pinkpop is zijn leven en zijn passie, de plek, waar hij drie dagen per jaar de scepter zwaait. Al staat ook het evenement van 1985 nog altijd op zijn netvlies; het jaar waarin Pinkpop in zwaar weer verkeerde. Tot zijn grote teleurstelling was Smeets genoodzaakt de programmering van het festival uit handen te geven aan Concertorganisator Mojo. In september 2020 besluit de oprichter van het inmiddels bekendste openluchtfestival van Nederland terug te treden in de popbusiness.
Sponsoren en media
Al sinds 1973 wordt Pinkpop door diverse bekende labels gesponsord, zoals het jeansmerk Lois, die zich als eerste grote sponsor bij het festival aansloot. Daarna volgden andere grote sponsoren zoals Coca-Cola, Brand Bier en IBA Parkstad. Daarnaast heeft het festival afspraken met goede doelen organisaties zoals Amnesty International en Oxfam Novib, terwijl OOR als mediapartner van Pinkpop de officiële festivalkrant produceert. Sinds het jubileumjaar in 1994 worden de gebeurtenissen op het festival ook live uitgezonden op NPO3, terwijl radiozender NPO3FM alle dagen live-uitzendingen presenteert vanaf het festivalterrein. Ook de website en social media van Pinkpop, zoals Facebook, Twitter, Instagram en YouTube, vormen een goede informatiebron voor de miljoenen bezoekers per jaar.
Pinkpop in de toekomst
Tijdens 50 jaar Pinkpop festivals konden ruim 2.7 miljoen bezoekers genieten van meer dan 900 unieke bands en muzikanten. Vrijwel alle grote artiesten ter wereld hebben inmiddels al eens (of meermaals) op de podia van Pinkpop gestaan. Coryfeeën als The Rolling Stones, Pearl Jam, Bruce Springsteen, Paul McCartney, Dire Straits, Rammstein, en Red Hot Chili Peppers. Een fenomenaal concept met een alsmaar groeiend succes. Desondanks rijst de vraag hoe Pinkpop zich de komende jaren zal ontwikkelen. Een vraag die de hoofdrol speelde in de Brightlands Pinkpop Challenge van 2019, een initiatief van Brightlands, een organisatie voor innovatie en duurzaamheid en sinds drie jaar partner van Pinkpop. De organisatie daagde festivalbezoekers uit om met creatieve ideeën voor de toekomst te komen. ‘Bright ideas’ die aansluiten op de grote uitdagingen qua gezondheid en duurzaamheid in de wereld van morgen. Thema’s als het voedingsaanbod, de energievoorziening en andere uitdagingen voor de komende vijftig jaar. Onderwerpen die steeds belangrijker worden, ook voor Pinkpop. De uitkomsten van die Challenge kunnen leiden tot een duurzaam en toekomstbestendig Pinkpop.